De volgende dag zijn we vroeg opgestaan om naar de Zuid-Koreaanse kant van de DMZ te gaan. Na het ontbijt in ons gasthuis, worden we om 7:45 opgehaald door de organisatie die onze tour gaat begeleiden. Het is een Zuid-Koreaanse man en vrouw en vooral de vrouw spreekt genoeg Engels om dingen te kunnen uitleggen over hun kant van het verhaal van de Koreaanse opdeling. Ook wordt er nog een Marokkaans meisje opgehaald, Hanah, die ook mee gaat op de trip. We vertrekken naar een grote parkeerplaats, ongeveer 50km van Seoul, net iets voor de DMZ. Hier kunnen we wat leuke dingen bekijken, zoals een oude trein die ten tijde van de Korea oorlog helemaal aan flarden is geschoten en nu tentoongesteld is aan het publiek als aandenken. Ook staan hier wat monumenten die gedenken aan de oorlog die zo veel slachtoffers heeft geëist. We wachten in totaal een dik half uur en daarna gaan we in de bus met nog veel meer toeristen richting de DMZ. De DMZ is zoals eerder gemeld in het Noord-Korea verhaal, een gebied van 4 km breed over de gehele grensstrook waar in principe geen militaire activiteit zou behoren te zijn. Midden in die strook staat de daadwerkelijke grens, maar deze hebben we al vanuit Noord-Koreaanse zijde gezien, dus hier komen we nu niet.

Als eerste bekijken we een station in de DMZ, welke gebouwd is ten tijde van het beter gaan tussen de contacten tussen Noord- en Zuid Korea zo rond het jaar 2000. De bedoeling was dat hier treinen zouden gaan rijden van Zuid-Korea via Noord-Korea richting China, zodat je vanuit Zuid-Korea in principe naar Moskou zou kunnen reizen zonder de onnodige problemen van de huidige gesloten grenzen. Zoals jullie misschien wel weten: Er zijn al een tijdje weer problemen, dus deze trein rijdt nu niet. We hebben immers niet voor niets van de DMZ in Noord-Korea weer terug moeten reizen via Beijing, om daarna via Seoul weer naar hetzelfde punt te kunnen reizen aan de andere kant van de grens :). Het station zelf is wel erg mooi om te zien, maar de verhalen die de vrouwelijke gids in deze grote bus vertelt slaan echt nergens op. (of het is echt hoe de Zuid-Koreanen zich voelen). Er werd gezegd over de Noord-Koreaanse mensen: Ze zijn lui, ze doen niets, ze zijn arm, ze werken wel voor ons, maar voor een hongerloontje, ze werken alleen harder als je ze chocola geeft, etc etc. In tegenstelling tot wat de Noord-Koreanen over Zuid-Koreanen zeggen: Het zijn ook Koreanen in een ander systeem en wij houden van heel ons volk. Alleen de Amerikanen (leger/politiek), dat zijn de slechteriken en onze vijanden. Ofwel pure discriminatie van de Zuid-Koreaanse zijde. In een rustig tijdstip heeft Geert onze gids ook even geattendeerd dat er in de groep ook mensen waren die het verhaal van de Noord-Koreaanse zijde hebben gehoord en wat zij zeiden over hen, waarna de vrouw toch een beetje afdroop. Oeps, zou ze wel gedacht hebben. Ach ja, leuk om mee te maken :)

Verder stond er op het programma een bezoek aan de tunnels. Er zijn namelijk door de Zuid-Koreanen 4 tunnels ontdekt die vanuit Noord-Korea onder de grens zijn gegraven. Deze tunnels werden ontdekt tussen 1975 en 1998 en zouden bedoeld zijn geweest om het Noord-Koreaanse leger te verplaatsen onder de grens door om zo een verassingsaanval uit te voeren op Seoul. Overigens is het best mogelijk dat er meer dan deze 4 tunnels zijn, maar deze zijn dan nog niet gevonden door de Zuid-Koreanen. We mochten deze tunnels ook in en via de tunnels kwamen we tot op 150m van de daadwerkelijke Noord-Koreaanse grens. Er werd verteld hoe gevaarlijk het daar wel niet was en dat je uit moest kijken wat je deed, maar ja, wij weten wel beter en hebben gezien hoe gastvrij de andere zijde was. Ook een leuk detail over deze grensstreek: in Noord-Korea bezoeken circa 1000 mensen per jaar de grens, terwijl in Zuid-Korea circa 2000 mensen per dag de grens bezoeken. Klein verschil.

De tour werd afgesloten met een bezoek bij een Zuid-Koreaans dorpje wat midden in de DMZ ligt en gesubsidieerd wordt door de Zuid-Koreaanse overheid. Hier kon je leuke producten kopen uit deze streek, zoals speciaal soort zwarte rijst, sojabonen omhuld met chocola en ook Noord-Koreaanse souvenirs en dranken. Aangezien wij al genoeg Noord-Koreaanse souvenirs hebben ingeslagen aan de overzijde, houden wij het bij de rijst en de sojabonen. Deze zijn immers ook nog thuis te gebruiken in ons dagelijkse eten. Na nog een Ginseng-fabriek bezocht te hebben (commercieel gedoe) gaan we weer richting ons hotel in Seoul. Leuke dag gehad, maar we hebben nog een aantal uur over om de stad Seoul te gaan bekijken.

Later die middag gaan we nog rondstruinen in de straten bij ons hotel in een oude Koreaanse wijk van Seoul. Hier staan veel van het soort huisjes waar wij zelf ook slapen, met houten deuren bedekt met soort papieren behang en mooie daken. Na de wandeling van ongeveer drie uur besluiten we met de metro naar de grote vismarkt van Seoul te gaan. Dit was een stukje met de metro reizen, maar het was de moeite waard! Hier op de vismarkt zag je veel aquaria staan met allemaal levende zeevissen, krabben, gamba’s en andere zeedieren. Toen we er achter kwamen wat nu precies de bedoeling was, konden we onze lol niet op. Hoe werkt het: je loopt naar een kraam en wijst een (levende) vis aan die je wilt eten. Deze wordt uit het aquarium gevist en ter plekke doodgeslagen, gevild en gefileerd. Resultaat: de meest verse vis-sushi die je maar kunt bedenken! En van de restanten van de vis wordt dan een soep getrokken, die je zelf met groenten kunt aanvullen. Lekker! Zo komen wij onze laatste uren in Seoul wel door. Hierna rustig naar ons hotel terug en redelijk op tijd gaan slapen, immers de terugreis staat voor de deur.

De volgende ochtend zijn we rond 8:30 opgestaan (de bedoeling was 7:30, maar Marleen was zo slim geweest de klok niet te verzetten toen we weer een tijdzone doorgingen tussen China en Korea). Even ontbijten en gezellig kletsen met de mensen van ons hotel en toen ging helaas de terugreis beginnen. Helaas naar het vliegveld toe van Seoul om de 12 uur durende vlucht te nemen met Korean Air naar huis.

Wat was de vakantie toch fantastisch! En wat waren we liever toch langer gebleven! Maar ja, de plicht roept weer (en de portemonnee ook).

Wat waren nu onze echte hoogtepunten van de hele reis:

• Het ontmoeten van Damian in Polen en Krakau+Auschwitz bekijken
• De pracht en praal van Minsk en Moskou
• De treinreizen zelf. Slow travel is zo veel fijner dan vliegtuig in en uit mits je de tijd hebt (en die hadden we :))
• Het wandelen bij het Baikalmeer. Zo zuiver water en mooie omgeving
• Het wandelen tussen de 1600 stuks vee in Mongolië met tussendoor wat paardrijden
• Beijing op eigen houtje verkennen en genieten van het heerlijke eten
• Korea: Tja, dit maak je maar 1 keer mee in je leven

Eigenlijk was de hele reis één groot hoogtepunt. We hopen er nog lang op te kunnen teren en mensen die bij ons op bezoek komen, kunnen vast nog veel meer horen wat we allemaal gedaan hebben. We zijn weer thuis en dat is stiekem ook wel weer fijn. Ons eigen bed, de katjes en gewoon weer Nederlands eten.

Dank je wel voor het mee volgen van onze reis en hopelijk tot snel in levende lijve!

Familie Keuten

ps. Er volgen nog wat foto's van de laatste dagen.